Year of grant:
2012

Research Area:
Mentan

Project type:
Verkætlan

Project title:
Det færøske samfunds transformation. Et helhedsperspektiv på de sociale og økonomiske kræfter, der skabte det moderne Færøerne

Grant number:
0221

Project manager:
Gestur Hovgaard

Institution/company:
Søgu og Samfelagsdeildin á Fróðskaparsetrinum

Other participants:
Hans Andrias Sølvará, Erling Isholm og Rolf Guttesen

Project period:
Upprunaliga: 01.09.2012-31-08.2015
Endaliga: 01.09.2012-30.06.2017

Total budget:
2.205.576 kr.

Grant from the FRC in DKK:
900.000

Project description:
OriginalThe overall ambition of this project is to write the 1800's Faroese social history. Social history is here understood as those social and economic forces and processes which were moving the Faroese society from tradition and into modernity. Even though there is written some literature on Faroese socio-economic development in the 1800’s, there is no full synthesis written on this matter.

The empirical focus will be on four different themes: history of ideas, socio-political issues, economy and society, and society from the perspective of the marginalized. Both intensive and extensive methodological designs will be applied in our archival studies.

The analytical focus of the project will be on both social action and social structures, which we may describe as society's engine and society’s social media respectively. We will draw freely on core theories in modern institutional and cultural research, thus stimulating interpretative theory, hence evolving new perspectives on the transformation of the Faroese society, but also on social and economic change in general.

The important outcome of this study will be a qualitative new understanding of the whole issue of modernity and its introduction into the Faroese community. Such an innovative understanding of the past will also change our understanding of contemporary structures and processes. Furthermore, the systematic collection of data will be an useful source for other students and researchers, even in other scientific fields, who are in need to understand about the past to get hold with the present.

Endalig Verkætlanin ”Føroyar í 1800-talinum” hevur havt til endamáls at finna fram nýtt tilfar og kasta nýtt ljós á føroyska 1800-tals søgu. Tað er í hesum tíðarskeiðinum, at Føroyar traðka inn í ta sonevndu modernaðu verðina, har søguligt fokus serliga hevur verið á fríhandil og politisku og mentanarligu rørslurnar í seinnu helvt av 1800-talinum. Í hesi verkætlanini varð skjótt funnið fram til, at fyrra helvtin av 1800-talinum var har doyurin skuldi leggjast. Hetta tíðarskeiðið vísir seg at hava sera stóran týdning fyri tí kollvelting sum hendir seint í 1800-talinum. Tað er í hesum tíðarskeiðinum at nýggjar vinnuligar, almennar/umsitingarligar og mentanarligar hugsanir og ætlanir verða royndar av og kjølfestar í føroyska samfelagnum. Eitt samanfatandi høvuðsúrlit av arbeiðinum er, at tey europeisku rák sum eru í tíðini, hóast veikt, so tó greitt, vísa seg aftur í føroyskari samfelagsmenning, hetta meira sum ein mótsetningur millum ”gamalt” og ”nýtt” ella ymiskar positiónir (konservativt/liberalt t.d.), heldur enn ein mótsetningur millum eitt nú ”føroyskt” og ”danskt”. Harumframt, so vísir arbeiðið greitt, at ”tað almenna” hevur stóran og serligan leiklut í teimum vinnuligi og institutionellu frambrotum sum henda, tí skapar grundaralagið undir tí ’marknaðarsamfelagi’ sum brýtur fram seinni.

Verkætlanin hevur savnað saman eina mongd af skjalatilfari frá Ríkisskjalasavninum, Landsskjalasavninum og frá nøkrum privatum arkivum eisini. Nakað av hesum tilfari er gjørt tøkt á History.fo, ella atgongd kann fáast gjøgnum Søgu- og samfelagsdeildina. Úrlitini frá verkætlanini higartil eru útgivin í javnlíkamettum tíðarritum, meðan annað tilfar enn finst í arbeiðsformi, og kann/vil verða útgivið seinni. Bók um Nólsoyar Páll (Rolf Guttesen) og Ph.D.ritgerð (Erling Isholm) um vinnuligu menningina, harundir serliga leiklutin ”tað almenna” hevði, er um at verða lidnar. Hóast ikki partur av sjálvari verkætlanini, er ætlanin at skrivað eina samanfatandi bók um tíðarskeiðið ca. 1800-1850.

Project status:
Liðug

Project output:
Vísindaligar greinar, bøkur, ritgerðir v.m.:
Rolf Guttesen, »Differences between tithe accounts and the material reality behind them – the case of the Faroe Islands«, in Fróðskaparrit, 60. Bók, 2013, pp. 83-95.
Rolf Guttesen (2015): ”Fisketiendesagen. Nye produktionsformer giver problemer for gamle beskatningsmåder”, in Fróðskaparrit, 61. Bók, pp. 5-19.
Rolf Guttesen (2015): “Sendingsgods fra Færøerne 1805-1855” in Fróðskaparrit, 61. Bók, pp. 20-51.
Rolf Guttesen (2016): Diffussión av tingum og tankum. Kanning av fyrru helvt av 1800-talinum í Føroyum. Fróðskaparit 62. Bók, pp 20-51
Rolf Guttesen (2017). Tað strandaða skipið í Svínoy í 1804 – Og dømir um smáhandil og loyndihandil. Fróðskaparrit, Vol. 64, pp. 139-160.
Gestur Hovgaard. (2018). Fattigdom i enevældens udkant. Vísindalig grein játtað tíl útgávu í Historisk Tidsskrift í 2018.
Erling Isholm (2014): Tá ið amtmaðurin fór at keypa epli – dømi um leiklutin hjá tí almenna í broytingunum í 19. øld in Fróðskaparrit, 61. Bók, pp. 52-83.
Mirjam Joensen (....) “Sjálvmorð í Føroyum eftir Norsku lóg – 1766 og 1841-1843” in Føroyskt Lógar Rit, nr. 9.
Hans Andrias Sølvará. (2016). De britiske engle. Rigsfællesskabet – mellem dansk afmagt og britisk storpolitik – s. 212-234. Temp 13. Tidsskrift for Historie. Nyt Selskab for Historie. Århus, 2016.
Hans Andrias Sølvará. (2017). Freden i Kiel. England, Sverige, Danmark og de Nordatlantiske øer. Fróðskaparrit. Vol. 64, pp. 101-138.

Onnur úrslit, t.d. ikki kunngjørdar greinar, patentir, telduskipanir, frumsnið og nýggjar mannagongdir
Gestur Hovgaard og Mirjam Joensen: Fattigvæsenets udvikling på Færøerne (working-paper 75. p.)
Gestur Hovgaard:
Institutionel dannelse og institutionel ændring – et teorihistorisk bud på udviklingen af det moderne Færøerne (working paper in progress).
Kapittul 1. Útkast til innleiðandi kappitul um “Føroyar í 1800-talinum”.
Erling Isholm:
Eplini úr Orknoyggjum 1840: working paper and upcoming article.
Grindanótin í Vestmanna: working paper.
Udviklingen af fiskerierhvervet under enevælden – årsager og konsekvenser (working-paper in progress)
Book-chapter about whaling and economic development under review.
Ph.d. thesis with a focus on early 19th century political and economic development.

Almannakunngerðing uttan fyri vísindaliga umhvørvið, t.d. fyrilestrar, tíðarrit, greinar í bløðum, sjónvarp og útvarp
Hans Andrias Sølvará: Fra Lagting til amtsråd, seminar presentation.
Rolf Guttesen:
Sendingsgods (Cargo) 1805 – 1855: PP presentation at seminar, 2013.
Demography in 1800: PP presentation at seminar, 2013.
Mulige årsager til den forhøjede fertilitet, som indledning til den demografiske transition på Færøerne
Huglendi og undirlendi
Handilstakstir hjá KFH 1805-55 í mun til prísir í Danmark og á Heimsmarknaðinum
”Undirlendi og huglendi”, PP-presentation at the seminar Idé-søga og Føroyar í 1800-talinum, November 5, 2014.
Tá toyskipið strandaði í Svínoy, og hvat víðari hendi. Føroyska Húsið í Keypmannahavn, týskvøld 5. apr 2016
Skipastrandingar í Føroyum. Venus 1803; Sally & Polly 1804. Hotel Tórshavn. Føroyska sjúklingahotellið í Keypmannahavn. 26. okt. 2016
Toyskipið, sum strandaði í Svínoy. Frøði nr. 1/2016. pp 4-9
”Royndin Fríða” hjá Nólsoyar-Pálli bleiv bygd úr nýggjum viði . Sosialurin 2. apr. 2016
Spor í Tinganesi. Fyrilestur á Hotel Tórshavn. København 25. mars 2015
Mulige årsager til den forhøjede fertilitet, som indledning til den demografiske transition på Færøerne. Seminar 3-4 marts 2015.
Erling Isholm:
Økonomisk Fond: PP presentation at seminar, 2013.
Provisorisk Reglement: PP presentation at seminar, working-paper and upcoming article, 2013.
Grind – ein vinnugrein. Seminar presentation, Frændafundur 28. August 2016.
Udviklingen af fiskerierhverv under enevælden – årsager og konsekvenser. Seminar 3-4 marts 2015.
Gestur Hovgaard:
Tankin um tann fría marknaðin, PP-presentation at the seminar Idésøga og Føroyar í 1800-talinum, November 5, 2014.
Kontinuitet og forandring – et teorihistorisk input til udviklingen af det moderne Færøerne. Seminar 3-4 marts 2015.
Fattigvæsenets udvikling på Færøerne. Seminar 3-4 marts 2015.
Hans A. Sølvará:
Fra Lagting til Amtsråd 1816-1852 - fra enevælde til demokrati. Seminar 3-4 mars 2015.
Presentations from external partners :
Jákup Reinert Hansen (2014): Tann hóskandi lestrabókin. Nýggj rák í føroyskari kristniboðan 1840-50, presentation at the seminar “Idé-søga og Føroyar í 1800-talinum”, November 5, 2014.
Janna Egholm Hansen (2014): “Átrúnaður og sosial/samfelagslig menning,” presentation at the seminar Idé-søga og Føroyar í 1800-talinum, November 5, 2014.
Presenters were Beinta í Jákupsstovu (NO); Gunnar Karlsson (IS), Ynge Flo (NO) and Uffe Østergaard (DK).

Goymsla og atkomurættur til innsavnaðar dátur:
Periodically the National Archives in Tórshavn and Copenhagen have been visited and new material unearthed. In particular investigations at Landsskjalasavnið on the period 1800-1816 is undertaken by Rolf Guttesen, mainly focussing on events with respect to the seafarer Nólsoyar Páll.

The 1838-1852 correspondence protocol on poor relief for Streymoy Southern parish is transscribed. It contains qualitative data from both the state's and the receivers' perspectives (although indirectly). We have chosen to transcribe it and will make it accessible on history.fo, as it is a significant source on poverty in the Faroes. Also, the material will be part of a report on “Modernity and the Social Question in the European Periphery” (in danish) which now fills a draft-manus of fifty pages.

The archivals “Amtsprotokol 1806-181x” are also being transcribed as well as material from the ship wreck in Svínoy in 1804, the Manchester-ship, is transcribed. Periodically the National Archives in Tórshavn and Copenhagen have been visited and new material unearthed.

Resume of all the protocols from the “amtmand-institution” from 1837-1850 is done and organized with the Nvivo-software with hyperlinks to the original documents.



<< Back
Administration     Faroese